Η Ελλάδα ανοίγει την αγορά αποθήκευσης ενέργειας: 4,7 GW χωρητικότητας και ποικίλα επιχειρηματικά μοντέλα

1. Άνοιγμα αγοράς για αποθήκευση ενέργειας στην Ελλάδα

Η Ελλάδα έχει θεσπίσει ένα σαφές πλαίσιο για την ενσωμάτωση των Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΑΗΕ) με τη δημοσίευση του νέου κανονισμού στις 13 Μαρτίου 2025 (ΦΕΚ 1248/13.03.2025). Αυτή η στρατηγική απόφαση στοχεύει στη σταθεροποίηση της αυξανόμενης τροφοδότησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ παράλληλα διευκολύνει νέα επιχειρηματικά μοντέλα στον ενεργειακό τομέα.

Ο κανονισμός καθορίζει μια δομημένη διαδικασία για την υποβολή αιτήσεων για δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης στο δίκτυο για αυτόνομα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Το εύρος είναι αξιοσημείωτο: συνολικά αποδεσμεύεται χωρητικότητα αποθήκευσης 4,7 GW – ένα σαφές σήμα της στρατηγικής σημασίας που αποδίδει η Ελλάδα στην αποθήκευση ενέργειας.

2. Δυναμικό αγοράς και κατανομή χωρητικότητας

Η διαθέσιμη χωρητικότητα κατανέμεται σε διαφορετικά δίκτυα και περιφέρειες:

• Δίκτυο Μεταφοράς (ΕΣΜΗΕ): 3.800 MW, διαιρεμένο σε διάφορες ομάδες έργων
• Δίκτυο Διανομής (ΕΔΔΗΕ): 900 MW, υποδιαιρούμενο ανά μέγεθος εγκατάστασης

Με βάση μια συντηρητική εκτίμηση των 200 €/kWh για συστήματα αποθήκευσης 2 ωρών, αυτό αντιπροσωπεύει όγκο αγοράς περίπου 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ για υλικό και εγκατάσταση – χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η συντήρηση και η λειτουργία καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περιφερειακή κατανομή. Οι υψηλότερες ποσοστώσεις κατανέμονται σε περιοχές με ισχυρή ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας:

• Δυτική Μακεδονία: 425 MW
• Κεντρική Μακεδονία: 400 MW
• Πελοπόννησος: 400 MW

3. Επιχειρηματικά μοντέλα και εφαρμογές

Ο κανονισμός ορίζει διάφορες ομάδες έργων, καθεμία από τις οποίες επιτρέπει συγκεκριμένα επιχειρηματικά μοντέλα:

Βιομηχανική σύζευξη (850 MW)

• Άμεση συνεργασία με ενεργοβόρες βιομηχανίες
• Μακροπρόθεσμες συμφωνίες αγοράς (τουλάχιστον 8 έτη)
• Κατηγορίες μεγέθους από μεγάλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις μέχρι μικρότερες εταιρείες
• Εφαρμογές: Εξομάλυνση αιχμών, βελτιστοποίηση ενεργειακού κόστους, αδιάλειπτη παροχή ρεύματος

Μοντέλο φορέα σωρευτικής εκπροσώπησης (300 MW)

• Ενσωμάτωση σε υπάρχοντα χαρτοφυλάκια φορέων σωρευτικής εκπροσώπησης ΑΠΕ
• Βελτιστοποίηση της εμπορίας αιολικής και ηλιακής ενέργειας
• Εφαρμογές: Εξισορρόπηση διακυμάνσεων παραγωγής, βελτιστοποίηση χαρτοφυλακίου

Περιοχές απολιγνιτοποίησης (250 MW)

• Ειδική ποσόστωση για πρώην περιοχές εξόρυξης λιγνίτη
• Εφαρμογές: Διαρθρωτική αλλαγή, αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών δικτύου

Περιφερειακές υπηρεσίες δικτύου (2.550 MW)

• Μεγαλύτερη ποσόστωση με περιφερειακή κατανομή
• Εφαρμογές: Σταθεροποίηση δικτύου, διαχείριση συμφόρησης, ρύθμιση συχνότητας

Αποκεντρωμένη αποθήκευση (650 MW)

• Ανά κατηγορίες μεγέθους στο δίκτυο διανομής (>5 MW, 1-5 MW, <1 MW)
• Εφαρμογές: Τοπική υποστήριξη δικτύου, ενσωμάτωση αποκεντρωμένης παραγωγής

4. Προϋποθέσεις συμμετοχής και απαιτήσεις

Ο κανονισμός θέτει σαφείς τεχνικές και οικονομικές απαιτήσεις:

Τεχνικές προδιαγραφές:

• Ελάχιστη ωφέλιμη χωρητικότητα αποθήκευσης 2 ωρών
• Απόδοση συστήματος ≥ 80%
• Δυνατότητα παροχής υπηρεσιών δικτύου (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής ρύθμιση)
• Συμμόρφωση με συγκεκριμένα πρότυπα πυροπροστασίας και ασφάλειας

Οικονομικές προϋποθέσεις:

• Τραπεζικές εγγυήσεις: 200.000 €/MW για έργα του δικτύου μεταφοράς, 50.000 €/MW για έργα του δικτύου διανομής
• Απόδειξη χρηματοδοτικής ικανότητας για ολόκληρο το έργο
• Εξασφάλιση δικαιωμάτων χρήσης γης

Κανονισμοί συγκέντρωσης της αγοράς:

• Μέγιστη χωρητικότητα ανά εταιρεία: 250 MW συνολικά
• Στο δίκτυο διανομής: Μέγιστο 50 MW ανά εταιρεία
• Πρόσθετοι περιορισμοί για συγκεκριμένες ομάδες έργων

5. Στρατηγικές επιλογές

Για τους κατασκευαστές και τους διαχειριστές ΣΑΗΕ, προκύπτουν διάφορες στρατηγικές επιλογές:

1. Διερεύνηση συνεργασιών με ελληνικές βιομηχανικές εταιρείες για απόκτηση προτεραιότητας πρόσβασης σε χωρητικότητες
2. Καθορισμός περιφερειακών προτεραιοτήτων βάσει της κατανομής χωρητικότητας και των τοπικών απαιτήσεων δικτύου
3. Εφαρμογή τεχνολογικών προσαρμογών για την κάλυψη συγκεκριμένων ελληνικών απαιτήσεων
4. Ανάπτυξη προσέγγισης χαρτοφυλακίου με συνδυασμό μεγάλων και μικρών έργων για διαφοροποίηση κινδύνου
5. Εντοπισμός τοπικών συνεργατών για ανάπτυξη έργων, διαδικασίες αδειοδότησης και σύνδεση στο δίκτυο

6. Χρονοδιάγραμμα και επόμενα βήματα

Ο κανονισμός θέτει σαφείς προθεσμίες για τους συμμετέχοντες στην αγορά:

• 90 ημέρες από τη δημοσίευση για αιτήσεις στο δίκτυο μεταφοράς (έως περίπου 11 Ιουνίου 2025)
• 150 ημέρες για αιτήσεις στο δίκτυο διανομής και σε ορισμένες περιοχές (έως περίπου 10 Αυγούστου 2025)

Μετά από αυτές τις προθεσμίες, μια επιτροπή θα δημιουργήσει λίστες προτεραιότητας για τη χωρητικότητα σύνδεσης δικτύου με βάση καθορισμένα κριτήρια. Για τα επιτυχημένα έργα, ακολουθεί περίοδος υλοποίησης 18 μηνών μέχρι την λειτουργική εγκατάσταση.

Συμπέρασμα

Ο νέος κανονισμός της Ελλάδας παρέχει μια σαφή και ολοκληρωμένη βάση για την είσοδο στην αγορά αποθήκευσης ενέργειας. Η ποικιλία των επιχειρηματικών μοντέλων, η σημαντική συνολική χωρητικότητα και η περιφερειακή εστίαση δημιουργούν ελκυστικές ευκαιρίες για κατασκευαστές και διαχειριστές ΣΑΗΕ. Ωστόσο, δεδομένων των στενών προθεσμιών, απαιτείται γρήγορη και στρατηγική δράση για να επωφεληθείτε από αυτό το άνοιγμα της αγοράς.

QAES Europe GmbH – Ο συνεργάτης σας για την αγορά ΣΑΗΕ

Ως κατασκευαστής συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (ΣΑΗΕ) υψηλής ποιότητας και αξιοπιστίας, η QAES Europe GmbH είναι άριστα τοποθετημένη για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που παρουσιάζει το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο. Με τις εξατομικευμένες λύσεις μας, προσφέρουμε στις εταιρείες ιδανικές συνθήκες για να επωφεληθούν αποτελεσματικά και οικονομικά από αυτές τις εξελίξεις.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας: qaes.eu

Γλωσσάριο ελληνικών τεχνικών όρων και θεσμών

• Ε.Σ.Μ.Η.Ε. (ΕΣΜΗΕ) – Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας: Το σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα
• ΑΔΜΗΕ Α.Ε. – Διαχειριστή του Ε.Σ.Μ.Η.Ε.: Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας
• Ε.Δ.Δ.Η.Ε. (ΕΔΔΗΕ) – Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας: Το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα
• ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. – Διαχειριστή του Ε.Δ.Δ.Η.Ε.: Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας
• ΣΑΗΕ – Σταθμών Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας: Εγκαταστάσεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (Συστήματα αποθήκευσης μπαταριών)